×

Samengesteld microscoop

Jaar/Periode

1880-1890

Maker

BAKER

Land

Verenigd Koninkrijk

Signering

Baker / 244, High Holborn / London

Categorie

Microscopen

Optisch 1

Samengesteld

Afmetingen van de kist (h x b x d)

34 × 18 × 18.5 cm

Afmetingen van het microscoop (h x b x d)

28 × 8 × 12 cm

Herkomst

Prof. dr. J.S. Ploem, Oegstgeest

Inventarisnummer

SM 418

Beschrijving

De mahoniehouten kist met handgreep hoort niet bij dit microscoop, het is de kist van een Leitz-microscoop. Het kaartje in het deksel geeft een tubuslengte van 170 mm aan en vermeldt de objectieven en oculairen die nu nog aanwezig zijn. De tubuslengte van 170 mm is typerend voor Leitz-microscopen. Ook het plaatje van Kagenaar uit Utrecht duidt op een Leitz-microscoop, hij trad op als wederverkoper. Het serienummer op het kaartje is niet geheel eenduidig, vermoedelijk is het 13371, hetgeen wijst op een fabricagejaar van 1888–1889.

Het microscoop is waarschijnlijk wel door Baker gemaakt, hoewel hij ook microscopen van Leitz en Zeiss verkocht en ook vaak microscopen met optiek van deze Duitse makers leverde. Baker noemt dit type in zijn catalogi ‘The Medical Microscope’. Zie o.a. Science Museum London, invent. no. A601088 (Wellcome collection).

Het model lijkt veel op de eenvoudige microscopen van Hartnack, Zeiss of Leitz uit die periode. Zie onder andere SM 415 (Hartnack), SM 412 (Zeiss) of SM 409 (Leitz-replica door EMO-Optik).

Het microscoop heeft een hoefijzervormige voet die van achteren iets verlengd is waardoor het microscoop stabieler is als het gekanteld wordt. Net als bij SM 415 is er een korte ronde zuil met een scharniergewricht.
De korte arm draagt de eenvoudige vierkante messing tafel met gaten voor twee veerclips. Onder de tafel aan een korte arm de spiegel, kantelbaar en draaibaar in een beugel. De spiegel is uit de optische as te verplaatsen voor schuine belichting. Onder de tafel een diafragmaschijf met vijf gaten. Aan de voorzijde is de tafel met een ronde vijl uitgevijld, dit is naderhand gedaan, waarom is niet duidelijk.
Boven de tafel een prismatische zuil met micrometerschroef voor de fijnscherpstelling. Hieraan de tubusdrager met grofscherpstelling door middel van een schuiftubus. De tubus heeft een uitschuiftubus zodat verschillende tubuslengten zijn in te stellen.

Er zijn vier oculairen, ‘1’, ‘3’ en ‘4’ en aan het microscoop een ‘4  7×’.
Er zijn vier objectiefhulzen gesigneerd E. Leitz Wetzlar, voor de eveneens gesigneerde objectieven ‘2’, ‘4’, ‘6’ en 1/12 ‘Oel Immersion’, NA 1.30. Alle drie de Leitz-objectieven hebben een vernikkeld front. Het hulsje van objectief ‘2’ is leeg.
Aan het microscoop een geheel vernikkeld objectief gesigneerd C. Baker / London // ¾ inch.
Verder is er nog een huls die in een condensorvatting past, met drie diafragmadoppen. Deze huls en ook de Leitz-objectieven en oculairen horen bij het Leitz-microscoop dat oorspronkelijk in deze kist gezeten heeft.

Dit microscoop is afkomstig uit de collectie van prof. dr. J.S. Ploem.