×

ZEISS

Carl Friedrich Zeiss (1816-1888)

Carl Friedrich Zeiss werd geboren op 11 september 1816 in de stad Weimar, in de Duitse deelstaat Thüringen. Hij was het vijfde kind in een gezin met twaalf kinderen en had al van jongs af aan een voorliefde voor natuurwetenschappen en technologie. In 1849 trouwde Carl Zeiss met Bertha Schatter, zij overleed een jaar later tijdens de geboorte van hun zoon Roderich Zeiss (die later een belangrijke rol in zijn vaders bedrijf heeft gespeeld). In 1853 hertrouwde hij met Ottilie Trinkler waarmee hij twee dochters en een zoon kreeg.
Tijdens zijn leven investeerde Carl Zeiss al zijn verdiende geld in het bedrijf. In zijn vrije tijd hield hij zich bezig met tuinieren en lezen. Carl Zeiss stierf op 3 december 1888 en werd begraven in Jena.
Op dertigjarige leeftijd opende Carl Zeiss in 1846 een werkplaats (en winkel) in Jena (Neugasse nummer 7) voor fijnmechanica en optica. Vanwege zijn goede kwaliteit microscopen en zijn goede verstandhouding met de Universiteit van Jena had Carl Zeiss al direct een vaste klant. Naast enkelvoudige microscopen leverde hij ook andere wetenschappelijke instrumenten, zoals weegschalen. In die tijd echter, was onder dokters en wetenschappers de vraag naar samengestelde microscopen groter dan naar enkelvoudige microscopen, vanwege de grotere vergroting. Carl Zeiss ging hierin mee, maar was ontevreden over het tijdrovende productieproces. Om het productieproces te verbeteren schakelde hij de hulp in van Ernst Abbe, die werkzaam was aan de Universiteit van Jena. Abbe gaf aan dat de objectief- en mechanicaproductie gescheiden moesten worden. De theorie van Abbe over beeldvorming in de microscopie en de ‘sine conditie’ zorgden voor een fundamentele verbetering van de Carl Zeiss microscopen. Ernst Abbe werd mede-eigenaar, waarmee de basis werd gelegd voor verdere ontwikkeling van het Zeiss-imperium dat wij vandaag de dag kennen. Het bedrijf kwam in 1990 redelijk berooid uit de koude oorlog, maar door samenwerking tussen Zeiss Oost en Zeiss West is dit weer hersteld en is Zeiss vandaag de dag niet meer weg te denken uit de microscopie.

Microscopen van ZEISS

Enkelvoudig achromatisch prepareermicroscoop

ZEISS

1870

Samengesteld achromatisch microscoop, statief IIIb

ZEISS

ca. 1880

Samengesteld achromatisch microscoop, statief type VII

ZEISS

1885-1886

Samengesteld achromatisch microscoop, statief IX

ZEISS

ca. 1890

Samengesteld achromatisch microscoop, statief V1

ZEISS

1890

Samengesteld achromatisch microscoop, statief IVa

ZEISS

ca. 1894

Samengesteld achromatisch microscoop, statief VIa

ZEISS

1896

Samengesteld achromatisch microscoop, statief type IVa

ZEISS

ca. 1902

Samengesteld achromatisch microscoop, statief IVb

ZEISS

ca. 1904

Samengesteld achromatisch microscoop, statief IVa

ZEISS

1904

Samengesteld achromatisch microscoop, statief III C

ZEISS

1910-1911

Samengesteld achromatisch microscoop, statief VII

ZEISS

ca. 1910

Samengesteld achromatisch microscoop, statief I B

ZEISS

1913-1914

Samengesteld achromatisch microscoop, statief III D

ZEISS

1921

Samengesteld achromatisch microscoop, vermoedelijk statief B

ZEISS

ca. 1923

Samengesteld achromatisch microscoop, type ESC

ZEISS

1925-1932

Samengesteld achromatisch microscoop, statief ESG

ZEISS

ca. 1932

Samengesteld achromatisch microscoop, statief L

ZEISS

ca. 1932

Samengesteld achromatisch microscoop, ‘Standard Junior KFT’

ZEISS

1955-1960

Samengesteld achromatisch microscoop, ‘Standard GFL’

ZEISS

1955-1960

Samengesteld achromatisch microscoop, statief ‘Standart 14’

ZEISS

1964-1970

Samengesteld achromatisch microscoop, statief PM 1

ZEISS

ca. 1965

Samengesteld achromatisch microscoop met binoculaire tubus, type Ergaval

ZEISS

ca. 1970

Samengesteld achromatisch microscoop

ZEISS

1970-1980

Samengesteld achromatisch fluorescentiemicroscoop, statief Axioskop

ZEISS

ca. 1990

Attributen microscopie van ZEISS

Tekenprisma

ZEISS

1900-1930

Prismarotator volgens Greenough

ZEISS

1900-1920

Microscooponderdelen

ZEISS

ca. 1900

Tekenprisma volgens Abbe

ZEISS

ca. 1900

Tekenprisma volgens Abbe

ZEISS

ca. 1910

Polarisator en analysatoroculair volgens Abbe voor onderzoek met gepolariseerd licht

ZEISS

ca. 1910

Achromatisch objectief, type F

ZEISS

1910-1920

Microscooplamp

ZEISS

1920-1935

Cardioïde condensor volgens Siedentopf

ZEISS

ca. 1935

Klapcondensor

ZEISS

1950-1970

Microscoopcamera, type Werra

ZEISS

1960-1965

Voedingstransformator voor een microscooplamp

ZEISS

1960-1980

Plan-apochromatische objectieven

ZEISS

1975-1990

Overige optische instrumenten van ZEISS

Refractometer voor boter volgens Wolney

ZEISS

ca. 1891

Spectroscoop

ZEISS

1930-1940

Monochromator met instelbaar filter

ZEISS

1950-1965